εξαιρώ

εξαιρώ
(AM ἐξαιρῶ, -έω) [αιρώ]
1. βγάζω από μέσα, αφαιρώ
2. δεν συμπεριλαμβάνω με άλλους, αποκλείω («τὰς μητέρας ἐξελόντες», Ηρόδ.)
νεοελλ.
1. για ειδικούς λόγους απαλλάσσω ή αποκλείω κάποιον από καθήκον ή δικαίωμα («ο νόμος εξαιρεί τα παιδιά τών πολυτέκνων»)
2. γραμμ. μέσ. εξαιρούμαι
δεν περιλαμβάνομαι, αποκλίνω από τον γενικό κανόνα
μσν.
(η μτχ. παρακμ. ως επίθ.) ἐξῃρημένος, -η, -ον
1. ξεχωριστός, εξαιρετικός
2. υπερβολικός
αρχ.-μσν.
1. απελευθερώνω («ἐξελοῡ αὐτὸν ἀπὸ παντὸς κακοῡ»)
2. υπερβαίνω («οὐσίας ὁ θεὸς ἐξῄρηται καὶ ἔστιν ὑπερουσίως», Διονύσιος Αρεοπαγίτης)
αρχ.
1. βγάζω, αφαιρώ με βίαιη κίνηση
2. μέσ. ἐξαιροῡμαι
α) βγάζω κάτι έξω, ανασύρω («φαρέτρης ἐξείλετο πικρόν ὀϊστόν», Ομ. Ιλ.)
β) αποστερώ («Γλαύκῳ φρένας ἐξέλετο Ζεύς»
«τού πήρε τα μυαλά, Ομ. Ιλ.)
3. παθ. ἐξαιροῡμαι
α) (για φορτίο) ξεφορτώνομαι
β) υπερέχω
4. (για αιχμαλώτους, λάφυρα κ.λπ.) διαλέγω και δίνω σε κάποιον για να τόν τιμήσω («Δημοσθένει έξῃρέθησαν τριακόσιοι πανοπλίαι», Θουκ.)
5. (για χώρο) ξεχωρίζω και αφιερώνω σε κάποιον («τῷ βασιλέι... τεμένεα ἐξελών», Ηρόδ.)
6. αφαιρώ βίαια κάτι πολύτιμο
7. διώχνω κάτι από τη θέση του («περιιὼν τὸν νηὸν κύκλῳ ἐξαίρεε τοὺς στρουθούς», Ηρόδ.)
8. (για ψυχική κατάσταση) παύω («ὀδυρμοὺς ἄρα ἐξαιρήσομεν», Πλάτ.)
9. εξολοθρεύω, αφανίζω
10. (για πόλεις, σπίτια κ.λπ.) καταστρέφω από τα θεμέλια, ισοπεδώνω («τὴν πόλιν ταύτην ἐθέλων ἐξελεῑν», Ηρόδ.)
11. εξουδετερώνω, εκμηδενίζω («φθίνοντα γὰρ Δαλίου θέσφατ' ἐξαιροῡσιν ἤδη», Σοφ.)
12. εκτελώ, φέρνω σε πέρας.

Dictionary of Greek. 2013.

Игры ⚽ Поможем написать реферат

Look at other dictionaries:

  • ἐξαίρω — lift up pres subj act 1st sg ἐξαίρω lift up pres ind act 1st sg …   Greek morphological index (Ελληνική μορφολογικούς δείκτες)

  • εξαίρω — εξαίρω, εξήρα βλ. πίν. 80 …   Τα ρήματα της νέας ελληνικής

  • εξαιρώ — εξαιρώ, εξαίρεσα βλ. πίν. 76 …   Τα ρήματα της νέας ελληνικής

  • εξαίρω — (AM ἐξαίρω, Α και ἐξαείρω) [αίρω] υψώνω κάτι ώστε να είναι ορατό, επαινώ («εξαίρει τις αρετές») νεοελλ. 1. τονίζω τη σπουδαιότητα («εξαίρει τη σοβαρότητα τής καταστάσεως») 2. παθ. υψώνομαι σε ανώτερο επίπεδο (ηθικό, συναισθηματικό) αρχ. μσν. 1.… …   Dictionary of Greek

  • εξαίρω — εξάρθηκα, μτβ. 1. εξυψώνω ηθικά, εγκωμιάζω. 2. τονίζω ιδιαίτερα, δηλώνω με έμφαση: Εξαίρω τις δυσκολίες που θα αντιμετωπίσετε …   Νέο ερμηνευτικό λεξικό της νεοελληνικής γλώσσας (Новый толковании словарь современного греческого)

  • εξαιρώ — εξαίρεσα, εξαιρέθηκα, εξαιρεμένος, μτβ.,1. αφαιρώ κάτι από ένα ή από πολλά, βγάζω από μέσα, αποσπώ: Εξαιρώ δόντι. 2. δε συνυπολογίζω σε κάτι, δεν περιλαμβάνω, αποκλείω: Οι παρόντες εξαιρούνται. 3. απαλλάσσω για ιδιαίτερους λόγους από κάποια… …   Νέο ερμηνευτικό λεξικό της νεοελληνικής γλώσσας (Новый толковании словарь современного греческого)

  • ἐξαιρῶ — ἐξαιρέω take out pres subj act 1st sg (attic epic doric) ἐξαιρέω take out pres ind act 1st sg (attic epic doric) ἐξαιρέω take out pres subj act 1st sg (attic epic doric) ἐξαιρέω take out pres ind act 1st sg (attic epic doric) …   Greek morphological index (Ελληνική μορφολογικούς δείκτες)

  • ἐξαίρετον — ἐξαίρω lift up pres imperat act 2nd dual ἐξαίρω lift up pres ind act 3rd dual ἐξαίρω lift up pres ind act 2nd dual ἐξαίρω lift up imperf ind act 2nd dual (homeric ionic) ἐξαιρετός removable masc/fem acc sg ἐξαιρετός removable neut nom/voc/acc sg …   Greek morphological index (Ελληνική μορφολογικούς δείκτες)

  • ἐξαίρῃ — ἐξαίρω lift up pres subj mp 2nd sg ἐξαίρω lift up pres ind mp 2nd sg ἐξαίρω lift up pres subj act 3rd sg …   Greek morphological index (Ελληνική μορφολογικούς δείκτες)

  • ἐξηρμένα — ἐξαίρω lift up perf part mp neut nom/voc/acc pl ἐξηρμένᾱ , ἐξαίρω lift up perf part mp fem nom/voc/acc dual ἐξηρμένᾱ , ἐξαίρω lift up perf part mp fem nom/voc sg (doric aeolic) …   Greek morphological index (Ελληνική μορφολογικούς δείκτες)

Share the article and excerpts

Direct link
… Do a right-click on the link above
and select “Copy Link”